dinsdag 13 december 2016

C. Scheffers

Ds. D.A. van den Bosch was vóór en in de tweede wereldoorlog dominee in Den Haag . Mijn vader volgde vóór de oorlog godsdienstlessen bij hem.
Hij woonde op de Laan van Meerdervoort , ik dacht in de buurt van nr.318, in elk geval vlak bij de Archimedesstraat.
Hij is in de oorlog opgepakt door de duitse bezetters en afgevoerd naar kamp Amersfoort, alwaar hij , ik meen 8 maart 1945, is gefusilleerd, naar aanleiding van de aanslag op Rauter op 3 maart 1945 bij de Woeste Hoeve in Beekbergen. Vermoedelijk is hij ook in Amersfoort aldaar begraven.
Hij had een zoon genaamd Adri van den Bosch, die kort na de oorlog dominee was in Ginneken bij Breda. Ik heb daar ,als cadet bij de KMA, met een aantal collega's catechisatie gevolgd en heb in 1951 bij hem belijdenis gedaan in de Grote Kerk te Breda.
Als jongen heb ik in de oorlog vrij veel kerkdiensten bij hem gevolgd , o..a. in de Bethlehemkerk en in wijkgebouw Eltheto op de Laan van Meerdervoort.
Hij was een zeer innemend  en vriendelijk mens.
 

zaterdag 3 december 2016

Opening

Met dank aan Ben Dijkstra

Peter Ligtvoet

Toen mijn vader en moeder vlak voor WO II trouwden, kon mijn moeder kiezen waar(in) ze wilde gaan wonen; mijn vader had toen een goedlopende brandstoffenhandel – “kolenboer”- en mijn moeder koos, kennelijk in een romantische bui, voor een woonschip. Daar zou ze later nog spijt van krijgen…….
De keus viel op de voormalige, 32 meter lange, pont van Lemmer naar Amsterdam (over de Zuyderzee!). De eerste ligplaats werd de Binckhorsthaven (foto), waar het schip aan het eind van de oorlog aan 17 onderduikers beschutting bood.
Omdat mijn vader in 1948 wat dovig was geworden liet hij zich opereren, door dr. Struycken (zijn broer had lange tijd een grote stoffenzaak in de Vlamingstraat), die een nieuwe operatietechniek had ontwikkeld. Zeer helaas heeft hij daarbij de kleine hersenen – waar het evenwichtsorgaan zetelt -  geraakt, waardoor de ruim 300 door hem geopereerde patiënten arbeidsongeschikt werden. Naar verluidt is hij vervolgens naar Zuid-Amerika geëmigreerd. In de huidige tijd zou dat een flink landelijk schandaal hebben opgeleverd. Die catastrofale  ingreep heeft het financiële en sociale leven van mijn ouders volledig op z’n kop gezet, aangewezen als ze toen waren op de zeer marginale “Steun”.
Mijn ouders besloten naar “de Beek”, aan de Moerweg, te verhuizen (voor zover je dat bij een schip kan zeggen). De brug onder het Veluweplein bleek voor de forse boot te laag. De daar gevestigde Ambachtsschool bood de oplossing: praktisch de hele school ging aan boord, waardoor de boot net genoeg zakte om verder te kunnen varen….
Ik heb mijn jeugd aan de Moerweg – tegenover de Vierheemskinderenstraat – doorgebracht, met als thuisbasis dus dat schip “Wilhelmina” (naar mijn moeder vernoemd), waarop  in de beginjaren zo’n beetje alle comfort ontbrak: geen electriciteit, geen gas, geen rioolaansluiting en geen water. In de woonkeuken bracht een primusstel met zo’n kousje wat licht en het water halen was vanaf mijn 12e aan mij uitbesteed: met een grote houten ton op een karretje naar de 250 meter verderop staande centrale pomp, tegenover kapper Galjé. Geen pretje als je je in de winter zo ongeveer met ijsschotsjes moest wassen……Om de zoveel tijd dus met z’n allen (ouders + inmiddels 6 kinderen) naar het badhuis aan de Escamplaan.
Ik denk dat “de kolenboot van Ligtvoet” een begrip was in heel Moerwijk (foto).
Vriendjes van mijn leeftijd: zat! We hebben wat kattenkwaad uitgehaald; in de bouwerijen van de nieuwbouwwijken die toen uit de grond werden gestampt, in Overvoorde, tussen kerst en Nieuwjaar fanatiek kerstbomen rausen, bij ADO in het Zuiderpark, aan de overkant, naar binnen glippen, want geld voor een kaartje hadden we niet. Heel veel op straat gevoetbald, waarbij we ongeveer 1x per kwartier riepen om op te letten omdat er een auto aankwam….
Onze voertaal was origineel Haags, waar Harry en Jacobse en Van Es nog een puntje aan konden zuigen. Uitblinker daarin bij ons was Romeo Martina, zoon van een geëmigreerde terrazzowerker…..
Zo zou ik nog wel even door kunnen gaan, maar dan komt het uitgangspunt, de Ds. D.A van den Boschschool, er helemaal bekaaid af.  En daar ben ik vanaf mijn 6e op school geweest – zelfs mijn zondagschooldiploma behaald. In de houten barakken aan de Rederijkerstraat. Op de foto’s is dat denk ik nog wel te zien. Dat mannetje naast zijn fiets, dat ben ik, en die meneer op de andere foto is de heer Van der Schaft, het hoofd der school, die een logeerpartij van enkele dagen in een jeugdherberg aan de andere kant van de Moerdijkbrug (waar precies weet ik niet meer) had georganiseerd en waar door de halve school naartoe werd gefietst. Hij gaf ook blokfluitles aan de kinderen van de laatste klas, de 6e, die dan hun kunsten konden vertonen in de kerk, op christelijke feestdagen. Ik heb die Aurora nòg…..
Op de klassefoto ben ik dat ventje in het midden, met dat witte verband om zijn hoofd (vanwege de steenpuisten……).
Ik kan alleen maar met plezier terugkijken op mijn jaren op de Ds. D.A van den Boschschool!
 
 
 
 
 
 

Peter Ligtvoet

Jan Pronk

Ik ben geboren 1 december 1970 en startte mijn carrière op de Ds. D.A. v/d Boschschool in september 1976.
Ik kwam terecht in een klas met 38 kinderen waarvan ik er precies 1 kende van de kleuterschool De Kleine Wereld.
We begonnen met juffrouw Meuse. Een hele lieve juf, die de klas goed onder controle had, maar al snel met haar piloot-echtgenoot vertrok naar (vliegbasis) Twente.
We kregen een oude juf in de plaats, met wie we dagelijks klassikaal de tafels opdreunden terwijl zij met een stok op de grond tikte en zo het tempo aangaf.
Taal leerden we vanaf Boom – roos –vis –vuur ( verder weet ik het niet) en met de letterbak leerden we spellen.
Als je die bak lied vallen……. 
Een vervelende straf was het sorteren van de letters in “vervuilde” letterbakken.
Ook ergens in klas 1,2 kregen we les van juffrouw Quartel. Ik vond het een verschrikkelijk mens. Later ging zij om met, en trok in bij, een man die bij ons op het portiek woonde; meester V.N. Vrijaldenhoven.
 
In de derde klas kregen we les van juffrouw Ria Van der Linden -Verbeek. Zij had wel wat lievelingetjes in de klas en ik was daar niet 1 van….. Zij was getrouwd met een gymleraar die later op een andere school mijn kinderen gymles gaf. Ook verder in de tijd werd haar jongste broertje mijn beste vriend. Op verjaardagen in zijn familie kwam ik toen plotseling mijn oude juf tegen! Zij was overigens wel het enige echte Christelijke aan de school in al die jaren. Ik denk dat verder alleen met Kerst er nog iets aan werd gedaan. Dat is wel slap natuurlijk.
 
In klas 4 kregen we les van de gevreesde meester Vrijaldenhoven. Op dag 1 joeg hij mij al de stuipen op het lijf met het verhaal over een globe die we moesten kopen en iedere dag mee moesten nemen, in een globetas. Ik weet niet waarom, maar ik vond het een verschrikkelijk verhaal. Bij hem zat ik in de klas te wippen, ik viel een keer achterover en brak de leuning van de stoel. Toen mocht ik op de overgebleven “kruk” zitten! Tot mijn moeder 2 dagen later naar school ging…..
De meester was streng en had de wind er goed onder. Ik weet echt nog bizar veel, van wat ik bij hem heb geleerd.
Topografie was zo’n ding. Elke woensdag kregen we huiswerk op, dat een week later werd overhoord. Cummulatief wel te verstaan! Dus aan het einde van het schooljaar kende ik heel Nederland met heel veel plaatsen, plassen, streken en rivieren, heel Europa met heel veel grote plaatsen, Afrika met alle landen en hoofdsteden, en verder, Azie en heel Amerika en Australie met hoofd- en belangrijke steden, bergen en rivieren. Ik ken nog 80% uit mijn hoofd en verdwalen lukt me tot op de dag van vandaag niet.
Over Afrika moest iedereen ook nog een werkstuk van een land maken. Bij de ambassade moesten we dan informatie halen. Ik had Zaire, kreeg ik een boek in het Frans.
Verder moesten we naar het jeugdjournaal kijken en daar kregen we de volgende dag 5 vragen over. Had ik elke dag een 10. Tot hij een keer naar de kleur van iets vroeg en ja, wij hadden nog een zwart wit TV. Dus 1 fout en slechts een 8, maar dat was natuurlijk niet eerlijk. Voor mij raakte het wel een stuk rechtvaardigheid, dus moest mijn moeder dat weer rechtzetten….. ( Ook toen al mondige ouders)
De meester vertrok echter naar klas 5, waar meester Ruil overspannen was. En dat was niet zo gek, want in die klas zaten echt een paar psychopaten. Onze klas bestond uit nog slechts een stuk of 25 kinderen en was echt vervelend, maar die klas boven ons was gewoon gek. Dus kregen wij een aantal “kweekelingen”, die ook weer overspannen vertrokken. Juf Ellen ( achternaam?) hield het langste vol.
Ik denk dat ik in deze klas zat toen we een winter met veel ijs en sneeuw hadden. Met de hele school schaatsen op het Zuiderpark met nog 2 ondergespoten speelweides. Maar ook een klas 6 met heel stoere jongens, die de schooldeuren met sneeuw blokkeerden, zodat de leerkrachten de school niet uit konden en onze pauze lekker lang duurde. Het was duwen tegen deuren, water uit het raam gooien, kinderen die riepen “wij staken mee met de FNV” en het gerucht dat de politie op het Heeswijkplein werd gebeld. Het maakte niet uit, de deuren bleven geblokkeerd!
 
In klas 5 kregen wij meester Ruil, die weer terug was.
Ik denk dat we in dit jaar bij handenarbeid ( van Juffrouw Segaar) chocoladekaakjes maakten. De jongens en meisjes hadden apart les. De meisjes eerst. Toen zij klaar waren moesten de chocoladekaakjes in de vriezer in het keukentje. Toen de jongens. Wij waren klaar met die les aan het einde van de schooldag en liepen vanuit het handenarbeidlokaal langs het keukentje waar wij onze koekjes in de vriezer moesten doen. Het leek ons echter beter de koekjes van de meisjes uit de vriezer te halen en op te eten en onze koekjes onderweg naar huis af te laten koelen.
Ik denk ook in dit jaar dat we geen zin meer hadden om via de regenpijp! het hoge(!) dak van de gymzaal op te klimmen om onze tennisballen van het dak te halen. We hadden bedacht dat we tijdens de pauze best de school in konden, slopen zachtjes langs het lerarenkamertje en gingen de klas in die grensde aan het lagere dak tussen de school en de gymzaal in. We deden de ramen open en zetten allemaal stoelen op het tussendak. Die stapelden we netjes op, en zo “liepen” we het hoogste dak op. Een deel van de stoelen lieten op het dak staan, zodat we niet steeds zoveel hoefden te sjouwen.
Wellicht ook in dit jaar rende een jongen tijdens gymles hard door de zaal bij een spel. Kijkt hij achterom en achterom en achterom, is hij bij het einde van de zaal. Loopt hij op volle snelheid tegen de muur aan. Die ging dus neer en bleef liggen. Toch had hij slechts een hersenschudding, In onze beleving was hij na de botsing echter toch een beetje gekker dan voor de botsing.
 
In klas 6 het hoofd van de school, meester V/d Akker, samen met……meester Vrijaldenhoven. De laatse week van de zomervakantie had ik al pijn in mijn buik. Maar wat bleek, hij was 2 jaar wijzer en ik 2 jaar ouder en het werd een prima jaar. ( Hoewel hij het jaar in mijn gedachten niet heeft afgemaakt. In elk geval is hij relatief jong aan kanker overleden).
We kregen toen op “ons” schoolplein in de middagpauze een keer bezoek van de P. Oosterleeschool, waarmee we op kamp gingen! Ons schoolplein, in onze pauze! Stress in de klas, maar het antwoord was snel gevonden. Na schooltijd vetrokken we met de meeste jongens naar de Oosterleeschool en hebben daar een en ander rechtgezet.
We hadden ook een heel leuk kamp, met Bert die meeging. Hij was van de Inloop op het Heeswijkplein. Geen ouder die moeite had met een totaal vreemde die meeging.
Bij de snackbar aan de overkant probeerden we altijd de kauwgomballenautomaat te legen zonder te betalen, letterlijk tot en met een touwtje aan een kwartje. Soms lukte het en dan stond in korte tijd de halve school bij de automaat, tot de eigenaar ons wegjoeg en achterna kwam.
Met kerst zongen we van Doe Maar “de Bom”. Op onze tafels hadden we een kerststukje met kaarsen die aan mochten. Verzamelden we tijdens de les de kersttakken en staken die vervolgens op onze schoteltjes in de fik. Tot we een mini-brandje hadden dat geblust moest worden!
 
We hadden een fantastische klas, gingen zwemmen, ook met regen en kou, in het oude Zuiderpark, maar echt in de winter in zwembad Morgenstond. Dat mocht vanwege de drukte op woensdagmiddag een uur. En dan werd omgeroepen dat alle “groene bandjes” eruit moesten. Na schooltijd met alle jongens voetballen, ook tegen andere scholen.
We deden mee aan de avondvierdaagse, we hadden regelmatig uitjes naar bv Meijendel, het gemeentemuseum enz. enz. Op het schoolplein was onze las de voetbalklas, we maakten maandag partijtjes en keken aan het einde van de week wie het meest gewonnen had. Elke dag voor school, kleine pauze en middagpauze van een uur of 13.00 tot half twee. We deden zeker in de hogere klassen ook veel met de meisje, maar met voetballen mochten ze echt liever niet meedoen.
 
En dat was een kleine bloemlezing over een periode op alweer een school die niet meer is en een tijd die nooit meer terugkomt op een dag dat ik een leeftijd achterlaat die ook nooit meer terugkomt.
 

 


Met vriendelijke groet,

Jan Pronk





Ruud Roeleveld

Ik ben Ruud Roeleveld geboren 21 november 1946 en vanaf 1949 woonde ik op de melis-stokelaan 233.
Heb eerst in het houten noodgebouw gezeten en later naar de school aan de Erasmusweg.
Helaas heb ik niet veel herinneringen aan mijn schooltijd, wel weet ik dat ik school brigadier ben geweest en hiervan bijgesloten een foto.
Ook heb ik nog het rapport mapje met het rapportboekje, ook hiervan scans bijgevoegd.
De schoolfoto voor het bord is waarschijnlijk gemaakt in de school aan de Rederijkerstraat.
En de foto met de muzikanten is waarschijnlijk bij het afscheidsfeest van mij.
Ik sta links mijn broer die twee jaar jonger is staat rechts van mij, ik weet met te herinneren dat het toenmalige hoofd van de school hier tegen was maar op aandringen van mijn ouders mocht het groettoch.
Tijden veranderen (gelukkig maar)
Ik moet nog een foto hebben met de klas in de Maastunnel met de leraar  Bouterse, kon hem zo snel niet vinden, als die boven tafel komt stuur ik die alsnog.
Met vriendelijke groet
Ruud Roeleveld




Lidy Streefkerk-Post

Na aanleiding van een berichtje in DE OUD HAGENAAR over mijn lagere school  stuur ik deze foto’s
 
Foto 2,3  en 4 zijn foto’s van ruim  60 jaar geleden. Onze lieve juffrouw  van der Hoven ging trouwen en wij mochten daarbij zijn. In die tijd mochten er geen getrouwde juffen les geven, dus ze ging na de bruiloft  weg.
Bij het 50 jarig bestaan van de school hebben wij bij haar thuis een reünie gehad.( Foto 1 ) Heel erg leuk, het was of al die jaren weg vielen. Het leukste was dat ze blaadjes van ons bewaard had, waarop stond wat wij later wilden worden.    Een paar jaar geleden is juffrouw van der Hoven overleden.  Het gebouw van de ds van den Boschschool aan de Erasmusweg kwam klaar toen wij in de zesde klas zaten.  Onze schooltijd speelde zich af in de Rederijkerstraat in een noodgebouw. Ik heb er hele leuke herinneringen aan .
 
Lidy Streefkerk-Post




Ben Dijkstra

Naar aanleiding van uw oproep in De Oud Hagenaar van 15 november 2016 kan ik u het volgende laten weten.
 
Als bewoner van de Moerwijk heb ik op de Ds. D.A. van den Boschschool gezeten van augustus 1954 t/m juni 1961.
Ten eerste in het noodschool in de Rederrijkerstraat 120 in de klassen 1a, 1b, 2a, 2b, 3a en 3b.
In 1957 zijn wij verhuist naar het nieuwe schoolgebouw aan de Erasmusweg/ Heeswijkplein waar ik klas 3, 4, 5 en 6 heb doorlopen.
Tijdens de verhuisceremonie van het oude school naar de nieuwe school heb ik nog een rol vervuld.
 
De verhuisceremonie was: Op het schoolplein in de Rederrijkerstraat speelde een draaiorgel, de Nederlandse vlag werd gestreken, alle leerlingen en aanwezige ouders liepen achter het draaiorgel aan naar het plein van de nieuwe school, en daar werd de vlak weer gehesen.
 
Een verslaggever van de Haagsche Courant maakte een foto en schreef het volgende stukje (zie bijlage) met vermelding van de architect en aannemer die het gebouw hebben gemaakt. Het schoolgebouw is dus 59 jaren in gebruik geweest.
 
NOOT:
De jongen die de vlag mocht strijken en ophijsen was ik.

 
In het archief van mijn ouders heb ik gevonden een boekje (1946) over het leven van de heer Ds. D.A. van den Bosch en zijn preken (1945).
Indien iemand daarin geïnteresseerd is kan die contact met mij opnemen.
 
Daarnaast bezit ik een drinkbeker met een opschrift: Ds. D.A. van den Boschschool. Ik kan mij niet meer herinneren bij welke gelegenheid deze aan de leerlingen zijn meegegeven.
Bij de opening van de school in 1957? Of bij het verlaten van de school in 1961? Wie weet dat nog?
 
Met vriendelijke groet,
 
Ben Dijkstra




Maureen Cijntje

Ik heb niet op de Ds. D.A. van den Boschschool gezeten, maar ik heb wel op de Ds. D.A. van den Boschschool gezeten.
Er waren vroeger twee lagere scholen in Moerwijk: de  christelijke vd Bosch school en de openbare de Burcht aan de Twickelstraat. Ik zat van 1974 tot 1980 op de Burcht, onze aartsrivaal was de Bosch school. In onze ogen zaten op de Bosch school allemaal 'kakkers' terwijl bij ons meer een zooitje ongeregeld rondliep. We gingen na schooltijd wel eens ruzie zoeken bij de Bosch school, gelukkig is het nooit op vechten uitgedraaid (waren zij te netjes voor).
Omdat wij in de Twickelstraat woonden gingen we na schooltijd vaak op het Heeswijkplein spelen. Ik heb veel rondjes gedraaid aan het rek langs de school. Toen ik wat ouder was ben ik ook vaak langs de regenpijp op het dak van de ingang aan de Erasmusweg geklommen. Het was leuk om op de luchtventilatoren te gaan zitten, dan kon je ronddraaien.
Zo heb ik dus niet op de Bosch school gezeten, maar er wel vaak OP gezeten. Een paar jaar geleden was ik er voor het eerst van mijn leven binnen, bij de ingang keek ik even stiekem naar boven en daar stond mijn oude vriendje je 40 jaar gewoon nog! Hevig geroest maar hij draait nog steeds.
Jammer dat de school en mijn oude speelmaatje gesloopt worden maar wel grappig dat de nette kindertjes nu alsnog in de Burcht terecht komen!!
Groet,
Maureen Cijntje